1000

300 de neymiş koskoca 1000 varken?

afganistan'da ölen abd askerlerinin sayısı bine ulaştı. nobel barış ödülü, pek öyle kazanmak için gerçekten iyi, dünya barışı için önemli bir şey yapmak gereken ödül değil kuşkusuz. ama obama nobel barış ödülü konusunda da - abd'nin ilk siyah başkanı olmasıyla olduğu gibi - bir ilk. zira "gelecekte muhtemelen yapacakları" için nobelle ödüllendirilen başka kimse olduğunu sanmıyorum. ama bu uygulama diğer dallara da yayılırsa iyi olur; mesela ümit vaadeden genç bilim adamlarına teşvik amacıyla nobel ödülleri dağıtsınlar.

neyse "yöntem"in eleştirisini uzatmadan barack obama'nın söz konusu ödülü almasında etkili olan "barış" siyasetine bir bakalım: afganistan'da 1000 abd askeri ölümünden 430'u 2009 ocağından bugüne geçen sürede, yani obama'nın başkanlık döneminde gerçekleşmiş. bu sayı, george w. bush başkanlığında savaşın ilk sekiz yılında ölen abd askerlerininkine yaklaşıyor. belirtilmesi gereken önemli bir nokta da, afganistan'da - iki tarafta da - ölümlerin artmasında el kaide'nin değil, abd'nin strateji değişikliğinin başrolü oynaması. "teröre karşı savaş"ın merkezini ırak'tan afganistan ve kısmen pakistan'a kaydıran obama hükümeti, çatışmaların şiddetinin artmasına yol açtı.

2003'te ırak işgalinin başlamasından bu yana (ırak'ta) ölen amerikan askerlerinin sayısı 4400. ırak'ta ölen amerikan askerlerinin sayısında obama'nın iktidara gelmesinden bu yana yaşanan gerilemeye afganistan'daki artış eşlik etti.

bu arada, abd senato'sunda demokrat senatör russ feingold'un obama'yı afganistan savaşı'nın (öngörülen) bitiş tarihini açıklamaya zorlamayı hedefleyen önergesi 80'e karşo 18 oyla reddedildi. önergeyi destekleyen senatörlerin arasındaki cumhuriyetçilerin sayısı "0" (yazıyla: "sıfır"). oysa son dönemde abd'de yapılan kamuoyu yoklamaları nüfusun çoğunluğunun afganistan savaşı'na karşı olduğunu ortaya koyuyor.

obama'nın "barış" stratejisinin senatodan gördüğü destek bununla da kalmıyor: geçtiğimiz perşembe günü afganistan için önümüzdeki yılda 60 milyar dolarlık bir bütçe artışını onaylandı. daha önceden onaylanan askeri bütçe, afganistan ve ırak işgalleri için toplam 130 milyar dolarlık bir harcamayı öngörüyordu. 60 milyar dolarlık ek bütçeyle, abd'nin ırak ve afganistan'da şimdiye kadarki harcamaları 1 trilyon dolar sınırını geçmiş oluyor.

"herşey para değil" diyorsanız kuşkusuz haklısınız. gelelim bu parayla nelerin yapılacağına - ya da yapılabileceğine: yine geçtiğimiz perşembe günü barrack obama ilk "national security strategy" raporunu yayınladı: abd'nin "küresel egemenliği"nin korunması öncelikli amaç. bu doğrultuda abd'nin birleşmiş milletler ve geleneksel müttefiklerinin desteklememesi durumunda tek başına savaş ilan etme hakkı saklı tutuluyor. "el kaide ve ortaklarına karşı savaş"ın merkezi yine afganistan gibi gözüküyorsa da; yemen, somali, kuzey afrika "muhtemel askeri müdahale bölgeleri" olarak gösterilmiş, iran da gözdağı verilen ülkeler arasında ve obama bu ülkeyle savaş durumunda nükleer silahların kullanılma olasılığını göz önünde bulunduruyor.